21 april 2016

iXpiratiemiddag programmeren en robotica

Door petranmeertens

Op 20 april waren leerkrachten uit het basisonderwijs, bovenschoolse ict-coördinatoren en studenten in het iXperium in Nijmegen bij elkaar om te onderzoeken wat de waarde is van programmeren en robotica in het onderwijs.

Opening

In de opening hebben we vooral met zijn allen gefocust op het ‘waarom’ van programmeren en robotica in de context van onze taak als opleiders. We willen graag dat kinderen mee kunnen doen in de wereld van vandaag en morgen. Daarbij geloven wij in gelijke kansen voor kinderen. Hoe verschillend ze ook zijn en wat hun achtergrond ook is. In het benutten van talenten, ook digitale. En het zien van ieder kind, hoe verschillend ook! We willen ze voorbereiden op de maatschappij van morgen en mee laten doen in de samenleving van vandaag. Een samenleving die steeds meer gebruik maakt van computers, robotica, internet, mobiele technologie… Om al die redenen vinden wij het belangrijk om hen in aanraking te laten komen met programmeren en robotica. Hoe? Dat was onderdeel van deze studiedag en het gesprek dat we met zijn allen voerden. Daarbij hebben we ons laten inspireren in 2 workshops: een over robotica en een over apps om mee te leren programmeren.

Workshops

Tijdens de workshops lag het accent op het uitproberen, samen spelen en doordenken over verschillende vragen: hoe past programmeren in ieders programma? Welke waarde heeft het in het onderwijs? Wat leren kinderen er van? Wat betekent het voor mij als leerkracht? Los of geintegreerd? Zien we een lijn? Het voert te ver om alle onderdelen uit te werken. Hieronder een greep:
Robotica
In deze workshop hebben we gebruik gemaakt van Bee-Bots, Ozobots, Lego WeDo, Lego MindStorms en gekeken naar de Nao & Zora.
BeebotraceBij de Bee-Bots zijn verschillende toepassingen mogelijk: gebruik maken van de standaard meegeleverde matten waarop leerlingen van de ene naar de andere plek moeten rijden, maar bijvoorbeeld ook verdieping is mogelijk door twee Bee-Bots op de mat te zetten en deze van plek te laten wisselen. Moeilijkheid daarbij is dat ze allebei in het midden door het zelfde vak moesten rijden (een brug) en gelijk moesten starten. Door in teams te werken (per 2-tal 1 Bee-Bot) moet er onderling en tussen de teams overlegd worden. 21-eeuwser kun je het niet krijgen. Maar naast deze toepassing is de Bee-Bot ook betekenisvol in te zetten in allerlei thema’s door kinderen zelf matten te laten ontwerpen, een Bee-Bot rijdt immers 15 centimeter naar voren. Vakken zijn snel gemaakt: zo kun je een winkel inrichten, letters gebruiken, landkaarten tekenen etc. en daarop gaan rijden.
Lesbrief en werkblad Bee-Bot
MeesterRalphHet leuke van Lego WeDo is dat je al snel iets kunt bouwen met Lego dat ook gebruik maakt van sensoren, kan bewegen. Volgens de aloude Lego bouwboekjes, maar dan op de computer. Hierbij zijn vooral de vragen die je stelt tijdens het bouwen belangrijk, zo werd opgemerkt: “hoe werkt dat?” “Waarom moet je dit blokje gebruiken?” Differentiëren tussen leerlingen is mogelijk: heeft iedereen dat stappenplan wel nodig? En na veel bouwen: het creatieve proces. Nu je weet wat kan, wat zou je dan zelf willen maken? En zo riep ieder onderdeel zijn eigen vragen op.
Programmeerapps
In ons andere lokaal werd druk geëxperimenteerd met The hour of code,  Prowise & Codewise, The Foos, Ko de Kraker, Floors en Codecombat.
Codewise brengt on- en offline programmeren samen. Je programmeert elkaar met kaarten op een veld dat je zelf tekent of gebruikt de tool binnen Prowise. Bij het kaartspel spelen leerlingen zelf een robot en krijgen naast aanwijzingen als ga naar links, rechts ook opdrachten zoals zing een lied, spring in de lucht of opdrachten die ze voor elkaar maken. Het kaartspel is in combinatie met de tool een mooie mogelijkheid om de van unplugged programmeren naar online programmeren te maken.

The hour of code
The hour of code leert je spelenderwijs een aantal basisprincipes van programmeren. Dit doe je aan de hand van populaire spelfiguren – Angry Birds, Flappy Bird, Minecraft – of uit de film – Star Wars, Frozen. Er zit een duidelijke opbouw in de verschillende onderdelen. Angry Birds is aardig als instapniveau, Frozen laat je met graden werken, herhalingen (in herhalingen) om ijsfiguren te ‘programmeren’. Door als juf of meester in te loggen kun je een klas aanmaken en je leerlingen volgen. Een mooi voorbeeld uit de praktijk van het speciaal basisonderwijs is dat kinderen elkaar spontaan gaan helpen, zwakkere ook betere rekenaars en samen stappen maken. Hierdoor voelde iedereen zich op zijn eigen manier competent!

Meer weten lezen? Op zoek naar lesbrieven of instructieboekjes?